ÇİN SAVAŞ UÇAĞINDAN TEHLİKELİ SALVO

ABD ordusu, bir Çin savaş uçağının Güney Çin Denizi üzerinde uçan bir Amerikan B-52 bombardıman uçağının 10 fit (yaklaşık 3 metre) yakınına kadar gelerek neredeyse bir kazaya neden olduğunu ve her iki ülkenin de bölgede nüfuz mücadelesi verirken bir aksilik yaşanma potansiyelinin altını çizdi.

ABD Hint-Pasifik Komutanlığı tarafından Perşembe günü geç saatlerde yapılan açıklamada, Shenyang J-11 çift motorlu avcı uçağının ABD Hava Kuvvetleri uçağına “kontrolsüz bir şekilde aşırı hızla yaklaştığı, B-52’nin altında, önünde ve 10 fit yakınında uçarak her iki uçağı da çarpışma tehlikesiyle karşı karşıya bıraktığı” belirtildi.

Ordu, “Bu pilotun bir çarpışmaya neden olmaya ne kadar yaklaştığının farkında olmadığından endişe duyuyoruz” dedi. Çin Dışişleri Bakanlığı konuyla ilgili bir açıklama yapmadı.

Mayıs ayında da benzer bir olay yaşanmış ve Çin hükümeti ABD’nin iddialarını reddederek Washington’dan Güney Çin Denizi üzerindeki bu tür uçuşlara son vermesini talep etmişti.

Çin, Güney Çin Denizi’nin büyük bir bölümünün kendi karasuları olduğu yönündeki iddialarını giderek daha iddialı bir şekilde dile getirirken, ABD ve bu geniş okyanus alanını deniz taşımacılığı için kullanan diğer ülkeler bu iddiaları reddediyor.

GEÇEN HAFTA TANSİYON YÜKSELMİŞTİ

Çin’in bu iddiaları, dünyanın en işlek ticaret yollarından biri olan Güney Çin Denizi’nde diğer ülkelerle uzun süredir devam eden toprak anlaşmazlıklarına yol açmıştı. Geçtiğimiz hafta bir Çin sahil güvenlik gemisi ve ona eşlik eden bir gemi, su yolundaki tartışmalı bir sığlık açıklarında bir Filipin sahil güvenlik gemisine ve ordu tarafından işletilen bir ikmal botuna çarptı.

Bu olayın ardından ABD Başkanı Joe Biden, Filipin kuvvetleri, uçakları veya gemilerinin silahlı saldırıya uğraması halinde ABD’nin Asya’daki en eski anlaşma müttefiki olan Filipinler’i savunmak zorunda kalacağı uyarısını yineledi. Biden, Çarşamba günü Beyaz Saray’da Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ile düzenlediği basın toplantısında konuştu.

Çin, ABD’nin Pekin’in Manila ile olan anlaşmazlıklarına müdahale etme hakkı olmadığını söyleyerek tepki gösterdi. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning Perşembe günü Pekin’de düzenlediği basın toplantısında “ABD’nin Filipinler’e yönelik savunma taahhüdü Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki egemenliğine ve denizcilik hak ve çıkarlarına zarar vermemeli ve Filipinler’in yasadışı iddialarını desteklememelidir” dedi.

ABD ve müttefikleri Güney Çin Denizi’nde düzenli olarak deniz tatbikatları yapmakta ve ayrıca suların ve hava sahasının uluslararası olduğunu vurgulamak için bölge üzerinde düzenli olarak uçak uçurmakta. ABD ordusu, B-52’nin Salı günü J-11 tarafından önlendiğinde “Güney Çin Denizi üzerinde uluslararası hava sahasında yasal olarak rutin operasyonlar yürüttüğünü” belirtti.

ABD, 2021 sonbaharından bu yana bu tür 180’den fazla olay yaşandığını duyurdu. Uzmanlar, Pekin ile Washington arasındaki tansiyonun halihazırda yüksek olduğunu belirtirken böyle bir çarpışmanın gerilimi tırmandırabileceğini söyledi.