A-SMGCS TEKNOLOJİSİ İLE TAKSİ SÜRELERİ KISALIYOR

Dünyanın en önemli küresel aktarma merkezlerinden birisi olan İGA İstanbul Havalimanı, dijitalleşme stratejisi doğrultusunda geliştirdiği ve dünyada bu seviyedeki (Level 3) ilk uygulama olan Gelişmiş Yer Hareketleri Rehberlik ve Kontrol Sistemi (A-SMGCS) teknolojisinin “Yönlendirme Seviyesi"ni hayata geçirdi. Havalimanı işletmecilerine daha güvenli, havayolu taşımacılığı şirketlerine daha verimli bir operasyon imkânı sağlarken, yolculara da kısa taksi süreleriyle daha hızlı ulaşım imkânı sunan sistem, çevresel faydalarıyla da dikkat çekiyor.

A-SMGCS ile ilgili tüm detayları İGA Planlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İsmail Polat, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı Eurocontrol yetkilileri, DHMİ Seyrüseferden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Cengiz Paşaoğlu ve İsveçli SAAB firmasının temsilcilerinin hazır bulunduğu tanıtım toplantısında anlattı.

SİSTEM HANGİ YENİLİKLERİ GETİRİYOR

İstanbul Havalimanı’nın ödüllü Hava Trafik Kontrol Kulesi’nde sistemle ilgili bilgi veren Polat, şunları söyledi:

“Bugün İstanbul Havalimanı’nda yeni bir teknolojik gelişimin ilk operasyona geçişlerini kutluyoruz. Hava Trafik Kontrol Kulemizde aktif olarak kullandığımız A-SMGCS ismini verdiğimiz, yerdeki tüm uçak ve araç hareketlerinin kontrol edildiği sistemin yeni gelişiminin, bir sonraki aşamasının ilk çalışmalarını gerçekleştirdik bugün. Devlet Hava Meydanları İşletmesi ile yurt dışındaki havacılık otoritelerinin katılımıyla bu açılışı gerçekleştirdik. Kurulan bu yeni sistemle artık havalimanımızda hava trafik kontrolörleri, uçakların yerdeki hareketlerini önceden planlayabilecekler, taksi yollarını daha efektif kullanabilecekler. Hem çevreye daha az karbon ve gürültü emisyonlarını yayan bir operasyon oluşturabilecekler hem de performansımızı, kapasitemizi daha da artırabilecekler. Çalışma sistemi de tamamen dijital ve elektronik olarak kontrolörlerimiz uçakların yerdeki hareketlerini aynen cep telefonlarınızdaki aplikasyonlar gibi pistten park edeceği pozisyona ya da park edeceği pozisyondan piste kadar otomatik olarak oluşturabilecekler. Bu güzergah üzerinde oluşabilecek herhangi bir sıkıntı, sorun durumunda da sistemin ürettiği alarmlarla aktif bir şekilde hava sahamızı kontrol edebilecekler.

DÜNYADAKİ EN BÜYÜK ROTALAMA FONKSİYONU

Dünyada bu seviyede uygulanan en büyük rotalama fonksiyonu olacak. Avrupa Hava Sahası Birliği EUROCONTROL’ün ve DHMİ’nin şartnamelerine yüzde yüz uyumlu ilk rotalama servisinin hizmete geçtiği havalimanı olmaktan büyük gurur duyuyoruz.”

TAKSİ SÜRELERİ ORTALAMA YÜZDE 15 KISALACAK

İGA Genel Müdür Yardımcısı İsmail Polat, sistemin ne kadar verimlilik sağlayacağı ve yolcular açısından taksi sürelerinin ne kadar kısalacağı ile ilgili soru üzerine şunları söyledi:

“Şu anda havalimanımızda günde bin 300 uçuş gerçekleştiriyoruz. Kapasitemiz iki bin uçuş civarında. Bu kadar yoğun bir trafiğin gözle veya manuel olarak kontrolü neredeyse imkansız takdir edeceğiniz gibi. Havalimanımızdaki 167 taksi yolu, 370 parking pozisyonu ve 5 pist arasında 15 binden fazla rotalama opsiyonu oluşuyor. Bu sistem en kısa, dönüş sayısının en az olduğu kurallamalara göre rota opsiyonlarını hava trafik kontrolörlerimize otomatik olarak sunacaktır her uçak için. Bu sayede taksi sürelerinin en optimize olarak kullanılmasını bekliyoruz. Taksi sürelerinde yüzde 15 civarında azalmalar öngörüyoruz. Sistemin bir sonraki aşaması olan ‘Follow The Green’ dediğimiz taksi üzerlerindeki aydınlatma lambalarına iletişim de sağladığımızda bu verimliliğin bir o kadar artacağını da öngörüyoruz. Önümüzdeki sene inşallah sistemi o seviyelere taşıyacağız. Dünyada da bunu taşıyan ilk havalimanı biz olacağız. “

‘ÇOK DAHA GÜVENLİ OPERASYON YAPILACAK’

Polat, Gelişmiş Yer Hareketleri Rehberlik ve Kontrol Sistemi’nin (A-SMGCS) havayolu şirketlerine ekonomik olarak avantaj da sağlayacağını belirterek, “Elbette ki, uçaklarımız yerde daha az taksi yapacaklar. Taksi sürelerini daha aşağıya çekebileceğimiz gibi, bu kadar karmaşık trafikte karşı karşıya gelebilecek herhangi bir güvenlik sıkıntısını da önlemiş olacağız. Kaza risklerini de minimize etmiş olacağız. Çok daha güvenli bir operasyon yapılmış olacak. Aynı zamanda sistem her şeyi kaydettiği için kendi performansımızı da göreceğiz. Neyi daha iyi yapabiliriz, bunu da çalışacağız, kendimizi daha da iyileştirebileceğiz. Şöyle örnek vereyim; günlük bin 300 uçaktan bahsediyoruz. Bu uçakların taksilerinde 1 dakikalık tasarruf ayda 40 bin dakikaya denk geliyor yaklaşık olarak. Bu gerçekten çok önemli bir rakam.” dedi.

SİSTEM DÖRT AŞAMADAN OLUŞUYOR

Polat, A-SMGCS sisteminin dört hizmet seviyesinden oluştuğunu ifade ederek bunları şöyle sıraladı:

“Birinci hizmet seviyesi dediğimiz kapsama alanı hizmet seviyesi. Tüm havalimanını kapsaması lazım. Bizim havalimanımızda 14 milyon metre karelik hava sahasına 6 radar, 51 multilateration anteni ve 143 tane VDCS sistemi ile entegre şekilde izleyebiliyoruz. Dünyadaki en büyük kapsamadır bu.

İkinci servis, güvenlik hizmetleri. Operasyon sırasında beklemediğimiz operasyonlardan çıkan alarmlar, kontrolörlerin sahayı rahat kontrol etmesini ve takip etmesini sağlamakta. Havalimanımızda 15 alarm aktif durumda. En çok alarmın aktif olduğu havalimanıyız dünyada bu sistem üzerinde.

Şu anda bugün itibarıyla üçüncü seviye olan rotalama sistemini hava trafik kontrolörlerinin hizmetine sunduk. Kendileri bunun gerekli eğitimlerini, regülasyonlarını devam ettirerek sistemi kullanacaklar. Bu sayede 15 bin farklı rotanın üzerinden en doğru, en optimum, en kısa rota otomatik olarak planlanarak hizmete sunulmuş olacak. Bu seviyede bir rotalama, şartnamelerin yüzde yüz uyduğu rotalama dünyada ilk burada gerçekleştirilecek.

Dördüncü seviye yönlendirme seviyesi. Çizdiğimiz rotaları taksi yollarının merkez armatürlerine ileteceğiz ve pilotlara görsel bir bilgi vereceğiz. Pilot ilerlerken önündeki lambalar yanacak. Bu lambaların rengi yeşildir. O yüzden İngilizce Follow The Green-Yeşili Takip Et olarak adlandırılıyor. Böylece kontrolör burada rota çizdiğinde o bilgi taksi yolundaki lambaya gidecek, pilot da lambaları takip ederek ulaşmak istediği yere ulaşacak en hızlı ve en güvenli şekilde. “

Süleyman ŞEN-Haberair.com