DHMİ’NİN 2021-2022 HESAPLARI DENETLENDİ

TBMM KİT Komisyonu, DHMİ Genel Müdürlüğünün 2021-2022 yılı hesap ve işlemlerini görüşmek üzere AK Parti Balıkesir Milletvekili İsmail Ok başkanlığında DHMİ Genel Müdürlüğü Konferans Salonunda toplandı. Toplantıya KİT Alt Komisyon üyeleri, Sayıştay temsilcileri, Kamu Kuruluşlarının temsilcileri, Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü, Yönetim Kurulu Üyeleri, DHMİ Genel Müdür Yardımcıları ile Daire Başkanları katıldı.

DHMİ Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Enes Çakmak, komisyon üyelerine yaptığı sunumda, 91 yıllık köklü bir geçmişi bulunan Kuruluşun ana faaliyetleri olan havalimanı işletmeciliği ve hava seyrüsefer hizmetlerini başarılı bir şekilde yürüttüğünü ve havacılığımızın altın dönemi son 22 yılda da gerçekleştirdiği projelerle Türkiye’nin uluslararası havacılıkta önemli aktör olarak konumlanmasına büyük katkı sağladığını söyledi.

Sivil hava trafiğine açık 58 havalimanının bulunduğunu ifade eden Çakmak, bu havalimanlarının 50'sinin DHMİ tarafından işletildiğini kaydetti. Çakmak, uçuşların emniyetli ve düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamaya yönelik hava seyrüsefer hizmetlerinin 31'i radar sistemi olmak üzere toplam 425 hava seyrüsefer yardımcı sistemiyle 24 saat kesintisiz olarak verildiğini vurguladı. Çakmak ayrıca ülkemiz hava trafik kontrol sistemlerinde yurtdışı bağımlılığını azaltarak tamamen yerli ve milli sistemlerin kullanılması için ar-ge çalışmaları yürütüldüğü bilgisini de ekledi.

DHMİ’nin bölgesel çalışmaları hakkında bilgi veren Çakmak, 18 Ağustos 2023‘te imzalanan protokolle resmi olarak hayata geçen, Türkiye ve Azerbaycan’ın kurucu üyesi olduğu SOCEA’ya 21 Aralık 2023’te Özbekistan, 16 Mayıs 2024'te Kırgızistan, 18 Temmuz 2024’te Tacikistan ve 16 Ekim 2024’te Kazakistan’ın da dâhil olmasıyla daha güçlü şekilde büyümeye devam ederek güvenli ve daha verimli bir hava sahası sağlanacağını ifade etti.

Çakmak, sektörel göstergeler ve istatistiki bilgilere değinerek ülkemizin, Avrupa ve Dünya havalimanları toplam yolcu trafiği sıralamasında; Avrupa ülkeleri arasında 2019 yılında 5. sırada iken 2023 yılında 3. sıraya, 2019 yılında dünyada 10. sırada iken, 2023 yılında 7. sıraya yükseldiğini belirtti. Ayrıca son 20 yıllık ilerlemeyi de vurgulayan Çakmak, 2023 yılında uçak trafiğinin 2003 yılına kıyasla % 310 artarak 2 milyon 171 bin seviyesine ulaştığını belirtirken, yolcu trafiğinin ise  %522 artarak 214 milyon 137 bin yolcuya ulaştığını ifade etti.

Çakmak sunumuna önemli yatırım projeleri hakkındaki bilgilerle devam etti.

29 Ekim 2018’de I. Etap 1. Fazın açılışı gerçekleştirilen İstanbul Havalimanına taşınma sürecinin 7 Nisan 2019’da tamamlandığını belirten Çakmak, 14 Haziran 2020 tarihinde 3.Pist hizmete verilmiş olup 3 Ağustos 2023 tarihinde ise II. Etap Faz 2A’nın yer teslimi yapılarak yatırım döneminin başladığını bildirdi. Çakmak, Havalimanının tüm etapları tamamlandığında; toplamda yaklaşık 2 milyon m2 kapalı alanlı, yaklaşık 200 milyon yıllık yolcu kapasiteli, yolcu köprülü terminal binaları, 6 adet pist ve yaklaşık 6,5 milyon m2 büyüklüğünde 249 uçak park yeri olan apron, sosyal tesisler ve diğer mütemmimlerin hizmete girmiş olacağını açıkladı.

Konuşmasında 10 Ağustos 2024’te açılışı gerçekleşen Çukurova Uluslararası Havalimanı hakkında da bilgi veren Çakmak, proje kapsamındaki tüm etaplar tamamlandığında 244,5 milyon Euro + KDV’lik yatırım gerçekleştirilecek olup söz konusu projeden 297,1 milyon Euro + KDV kira getirisi sağlanacağını ifade etti.

Antalya Havalimanı’nın Kapasite Artırımına Yönelik İlave Yatırımların Yapımı ile İç/Dış Hatlar, Genel Havacılık, CIP Terminalleri ve Mütemmimlerinin İşletme Haklarının Kiralanmak Suretiyle Verilmesi işine ilişkin ihale DHMİ tarafından 1 Aralık 2021 tarihinde gerçekleştirildiğini belirten Çakmak, “Proje kapsamında yaklaşık 765,3 milyon Euro yatırım gerçekleştirilecek olup KDV dahil toplam 8 milyar 555 milyon Euro kira geliri elde edilecektir. 28.03.2022 tarihinde yatırımcı şirket tarafından kira bedelinin %25’i olan 1.812.500.000 Euro’nun ödemesi peşin olarak gerçekleştirilmiştir” dedi.

Çakmak, DHMİ’nin önemli yatırımlarından Esenboğa Havalimanı Kapasite Artırımı, Gaziantep Havalimanı Terminal Binası ile Apron Yapımı, Tokat Havalimanı, Kayseri Havalimanı Yeni Terminal Binası ve Apron Yapımı, Malatya Havalimanı Yeni Terminal Binası ve Mütemmimleri İkmal İşi, Hatay Havalimanı Pat Sahaları Onarımı ve Gelişimi, Kapadokya Havalimanı Terminal Binası Yapımı ve Mütemmimleri, Siirt Havalimanı Terminal Binasının Yenilenmesi, Sabiha Gökçen Havalimanı 2.Etap ve 3.Etap İşleri hakkında da bilgi verdi.

Ordu Giresun, Sivas Nuri Demirağ, Gaziantep, Van Ferit Melen, Kars Harakani, Batman, Çanakkale ve Muğla Dalaman havalimanlarında devam eden çalışmaları ve bu çalışmalarda kaydedilen aşamayı aktaran Çakmak, sunumunda planlanan projelere de yer verdi.

Son olarak finansal gerçekleşmelerden bahseden Çakmak; DHMİ Genel Müdürlüğü yatırımlarının nakdi ve fiziki gerçekleşme oranlarında yıllar itibarıyla çok ciddi artışlar gerçekleştiğini vurguladı.  Çakmak, DHMİ’ye 2023 yılında toplam 4 milyar 537 milyon TL ödenek tahsis edildiğini, yıl içerisinde tahsis edilen 810 milyon TL ek ödenek ile toplam ödeneğin 5 milyar 347 milyon TL olduğunu belirtti. Yıl sonunda 3 milyar 927 milyon 20 bin TL ile %73,44 oranında harcama gerçekleştirildiğini ifade eden Çakmak “Kuruluşumuza 2024 yılında toplam 10 milyar 440 milyon TL ödenek tahsis edilmiştir” dedi.

DHMİ Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Enes Çakmak, KİT Alt Komisyonu Başkanı, üyeleri, Sayıştay ve diğer kamu kuruluşlarının değerli temsilcilerine sağladıkları önemli katkılar için teşekkürlerini sunarken, TBMM KİT Komisyonu görüşmelerinde milletvekillerinin sorularını da yanıtladı.