MARS'TA İLK HELİKOPTER UÇUŞU

NASA, çift motorlu Ingenuity'nin Mars yüzeyindeki uçuşunun başarısının, Mars'ın yanı sıra Venüs ve Satürn'ün uydusu Titan gibi güneş sistemindeki diğer noktaların farklı ve yeni yöntemlerle keşfinin önünü açacağını bildirdi.

NASA'nın Los Angeles yakınlarındaki Jet İtki Laboratuvarı'ndan (Jet Propulsion Laboratory) yetkililer, Mars'tan genel verilerin, güneş enerjisiyle çalışan 1,8 kilogram ağırlığındaki mini helikopterin 40 saniyelik uçuşunu planlanandan üç saat erken gerçekleştirdiğini doğrulamasını sevinçle karşıladı. Pervaneli robot hava aracı Ingenuity, Mars yüzeyinden 3 metre yükselerek yarım dakika boyunca havada asılı kalmak ve dört ayağı üzerinde yeniden yüzeye inmek üzere programlanmıştı.

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı tarafından canlı yayınlanan uçuş sırasında yaptığı sunumda uçuştan alınan ilk görüntüler de paylaşıldı. Ingenuity'nin altında yer alan kameradan alınan siyah-beyaz fotoğraf, aracın havalandıktan sonra Mars yüzeyine düşen gölgesini de gösteriyor.

Ingenuity'nin uçuşunu gerçekleştirdiği noktadan 60 metre uzaklıkta bulunan Mars gezicisi Perseverance'ın üzerindeki kameranın çektiği renkli fotoğrafsa helikopteri turuncu Mars yüzeyinden görüntülüyor.

Ingenuity Proje Modürü Mimi Aung, "Artık insanoğlunun bir başka gezegende bir hava aracı uçurduğunu söyleyebiliriz" dedi.

NASA'dan 1903 Wright Kardeşler uçuşu benzetmesi

Dünya'ya yaklaşık 288 milyon kilometre uzaklıktaki Mars gezegeni yüzeyinde bulunan Jezero Krateri'ndeki "hava sahasında" gerçekleştirilen uçuş, çok kısa olmasına rağmen gezegenlerarası havacılıkta tarihi bir başarıya işaret ediyor.

NASA, Ingenuity'nin Mars'ta gerçekleştirdiği uçuşu, 1903 yılı Aralık ayında Kuzey Carolina eyaletinin Atlas Okyanusu kıyısındaki Kitty Hawk yakınlarında motorlu ilk uçağın kontrollü uçuşunu gerçekleştiren Wright Kardeşler'in başarısına benzetti. Wright Kardeşler'in uçağı, 12 saniye süren uçuşta 37 metre katetmişti.

NASA mühendisleri, Wright Kardeşler'in Kitty Hawk'ta gerçekleştirdiği ilk kontrollü uçuş anısına, bu uçağın orijinalinin kanadından aldıkları küçük bir bez parçasını Ingenuity'nin güneş panelinin altına yerleştirmişti. Ingenuity helikopteri, Mars yüzeyindeki Jezero Krateri'ne yaklaşık 7 aylık bir serüvenden sonra 18 Şubat'ta başarıyla inen Perseverance aracının içinde bulunuyordu.

Mars atmosferinin yoğun olmaması uçuşu zorlaştıran bir etken

NASA, Ingenuity'yi önümüzdeki haftalarda tekrar uçurarak giderek zorlaşan yeni misyonlarda görevlendirmeyi planlıyor. Mars'taki yerçekimi Dünya'ya kıyasla çok daha zayıf olsa da Mars atmosferinin sadece yüzde 1 yoğunluk oranına sahip olması, aerodinamik havalanmanın gerçekleştirilmesini büyük oranda zorlaştırıyor. Mühendisler, bu zorluğun üstesinden gelmek için Ingenuity helikopterinde 1,2 metre uzunluğunda, daha büyük pervaneler kullandı. Bu pervaneler, benzer büyüklükte bir hava aracının Dünya yüzeyindeki uçuşu için gereken pervane dönüş hızından çok daha fazlasına ulaştı.

Tasarım, Jet İtki Laboratuvarı'nın Mars yüzeyindeki atmosfer şartlarına uygun vakum odalarında daha önce başarıyla test edilmiş olmasına rağmen Ingenuity'nin Pazartesi günkü uçuşunun başarılı olup-olmayacağı, kesin değildi.

Ingenuity, Dünya ve Mars arasındaki mesafenin çok büyük olması nedeniyle sadece önceden programlanmış uçuş talimatlarını otonom olarak, gelişmiş otopilot ve navigasyon sistemlerini kullanarak yerine getirmek için tasarlandı. Ingenuity, Mars'ta gece eksi 90 dereceye kadar inen düşük sıcaklıklara karşı güneş panellerini kullanarak kendini şarj etmeyi ve içindeki parçaları yeterince sıcak tutmayı başarıyor.

Uçuş, Ingenuity'nin pervanelerinde meydana gelen teknik bir arıza nedeniyle bir hafta ertelenmiş, ancak NASA bu sorunu, geçtiğimiz hafta aracın uçuş için gerçekleştireceği talimatlar sıralamasına ilaveler yaparak gidermişti.